KISA ÇALIŞMA VE KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa
göre sigortalı sayılan kişileri hizmet akdine tabi olarak çalıştıran işverenin, genel ekonomik, sektörel
veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerini geçici olarak önemli
ölçüde azaltması veya işyerinde faaliyeti tamamen veya kısmen geçici olarak durdurması hallerinde,
işçilere kısa çalışma ödeneği ödenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik 4447 sayılı Kanunun Ek 2 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakanlık: (Değişik ibare:RG-9/11/2018-30590) Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığını,
b) Bölgesel kriz: Ulusal veya uluslararası olaylardan dolayı belirli bir il veya bölgede faaliyette bulunan
işyerlerinin ekonomik olarak ciddi şekilde etkilenip sarsıldığı durumları,
c) Genel ekonomik kriz: Ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olayların, ülke ekonomisini
ve dolayısıyla işyerini ciddi anlamda etkileyip sarstığı durumları,
ç) Kısa çalışma: Üç ayı geçmemek üzere (Ek:RG-9/11/2018-30590) 4447 sayılı Kanunun Ek 2 nci
maddesinde sayılan gerekçelerle; işyerinde uygulanan çalışma süresinin, işyerinin tamamında veya bir
bölümünde geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılmasını veya süreklilik koşulu aranmaksızın en
az dört hafta süreyle faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulmasını,
d) Kısa çalışma ödeneği: 6 ncı maddede belirtilen koşulların sağlanması halinde işçiye yapılan
ödemeyi,
e) Kurum: (Değişik ibare:RG-9/11/2018-30590) Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğünü,
f) Kurum birimi: Türkiye İş Kurumunun il ve ilçelerde kurulu birimlerini,
g) (Mülga:RG-9/11/2018-30590)
ğ) Sektörel kriz: Ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olaylardan doğrudan etkilenen
sektörler ve bunlarla bağlantılı diğer sektörlerdeki işyerlerinin ciddi anlamda sarsıldığı durumları,
h) (Değişik:RG-9/11/2018-30590) Zorlayıcı sebep: İşverenin kendi sevk ve idaresinden
kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak bertaraf edilmesine imkân
bulunmayan, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması veya faaliyetin tamamen veya kısmen
durdurulması ile sonuçlanan dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumları ya da deprem,
yangın, su baskını, heyelan, salgın hastalık, seferberlik gibi durumları,
ı) (Ek:RG-9/11/2018-30590) Uygunluk tespiti: İşverenin kısa çalışma talebinin uygunluğuna ilişkin İş
Müfettişleri tarafından yapılan inceleme faaliyetlerini,
i) (Ek:RG-9/11/2018-30590) Yönetim Kurulu: Türkiye İş Kurumu Yönetim Kurulunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Bildirim ve Talebin Değerlendirilmesi
Bildirim ve içeriği
MADDE 4 – (1) Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa
çalışma yapılmasını talep eden işveren, Kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı (Değişik
ibare:RG-9/11/2018-30590) işçi sendikasına yazılı bildirimde bulunur.
(2) (Değişik:RG-9/11/2018-30590) İşveren bildiriminde;
a) Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerin işyerine etkilerini ve zorlayıcı
sebebin ne olduğunu belirtmek,
b) İşyerinin unvanını, adresini, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasını, işyeri İŞKUR
numarasını ve sosyal güvenlik işyeri sicil numarasını belirtmek,
c) Manyetik ve yazılı ortamda Kurumca belirlenen formatta hazırlanan kısa çalışma yaptırılacak
işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi Kurum birimine teslim etmek,
zorundadır.
(3) (Mülga:RG-9/11/2018-30590)
Talebin değerlendirilmesi
MADDE 5 – (Değişik:RG-9/11/2018-30590)
(1) İşverenin kısa çalışma talebi, öncelikle Kurum birimi tarafından sebep ve şekil yönünden
değerlendirilir.
(2) Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel
durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebeplerin varlığı, işçi ve işveren sendikaları konfederasyonlarının
iddia etmesi ya da bu yönde kuvvetli emarenin bulunması halinde, Yönetim Kurulunca karara
bağlanır.
(3) İkinci fıkrada yer alan sebeplerle Yönetim Kurulunca alınmış bir karar bulunmuyorsa işverenlerce
yapılan başvurular Kurum birimi tarafından reddedilir.
(4) Kısa çalışma talepleri; iş müfettişlerince uygunluk tespiti yapılması amacıyla Rehberlik ve Teftiş
Başkanlığının ilgili birimine ivedilikle gönderilir. Uygunluk tespiti sonucu ilgili Kurum birimine
gönderilir. Uygunluk tespiti sonuçları Kurum birimince işverene bildirilir. İşveren durumu, işyerinde
işçilerin görebileceği bir yerde ilan eder ve varsa toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasına bildirir.
İlan yoluyla işçilere duyuru yapılamadığı durumlarda, kısa çalışmaya tabi işçilere yazılı bildirim yapılır.
(5) Uygunluk tespiti tamamlandıktan sonra, kısa çalışma uygulanacak işçi listesinin değiştirilmesine
ve/veya işyerinde uygulanan kısa çalışma süresinin arttırılmasına yönelik işveren talepleri, yeni
başvuru olarak değerlendirilir.
(6) Kısa çalışma başvurusu ve uygunluk tespitine ilişkin diğer işlemler Kurum ve/veya Bakanlık
tarafından belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği (1)
Kısa çalışma ödeneğinden yararlanma koşulları
MADDE 6 – (1) İşçinin kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmesi için;
a) İşverenin kısa çalışma talebinin (Mülga ibare:RG-9/11/2018-30590) (…) uygun bulunması,
b) İşçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte, 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesine göre çalışma
süreleri ve işsizlik sigortası primi ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanmış
olması,
gerekmektedir.
Kısa çalışma (Ek:RG-9/11/2018-30590) ile kısa çalışma ödeneğinin miktarı ve ödenmesi
MADDE 7 – (1) Günlük kısa çalışma ödeneğinin miktarı, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun
39 uncu maddesine göre (Mülga ibare:RG-9/11/2018-30590) (…) işçiler için uygulanan aylık asgari
ücretin brüt tutarının % 150’sini geçmemek üzere, sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları
dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. Kısa çalışma ödeneği, 4447
sayılı Kanunun Ek 2 nci maddesine aykırı olmamak koşuluyla aynı Kanunun 50 nci maddesindeki
esaslara göre ödenir.
(2) Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak üzere kısa çalışma süresi kadardır.
(3) Kısa çalışma ödeneği, işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde,
çalışılmayan süreler için aylık olarak hesaplanır.
(4) (Ek:RG-9/11/2018-30590)(2) Kısa çalışmanın günlük, haftalık veya aylık çalışma süresi içerisinde
yapılacağı zaman aralığı işyerinin gelenekleri ve işin niteliği dikkate alınarak işverence belirlenir.
(5) Kısa çalışma ödeneği, (Mülga ibare:RG-9/11/2018-30590) (…) uygunluk tespitinde belirtilen
süreyi aşmamak kaydıyla fiilen gerçekleşen kısa çalışma süresi üzerinden verilir.
(6) Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması halinde, ödemeler 4857 sayılı Kanunun 24
üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40 ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra
başlar.
(7) İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereği ödenecek sigorta primi, İşsizlik Sigortası Fonu tarafından Sosyal
Güvenlik Kurumuna aktarılır.
(8) Kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işçi, işsizlik sigortasından yararlanmak için 4447
sayılı (Değişik ibare:RG-9/11/2018-30590) Kanunda öngörülen koşullar gerçekleşmeden işsiz kalırsa,
kısa çalışma ödeneği aldığı süre düşüldükten sonra, daha önce hak ettiği işsizlik ödeneği süresini
dolduruncaya kadar işsizlik ödeneğinden yararlanır.
(9) (Değişik:RG-9/11/2018-30590) Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram
ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve kısa çalışma ödeneği miktarı, kısa çalışma yapılan süreyle
orantılı olarak işveren ve Kurum tarafından ödenir.
(10) Kısa çalışma ödeneği nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir veya temlik edilemez.
(11) İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte
işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil
edilir.
Kısa çalışma ödeneğinin denetimi ve durdurulması
MADDE 8 – (Başlığı ile Birlikte Değişik:RG-9/11/2018-30590)
(1) Kısa çalışma uygulamasına ilişkin işyerlerinin denetimi iş müfettişlerince yapılır.
(2) Kısa çalışma uygulaması devam eden işyerlerinde yapılan inceleme sırasında işverenin ödenek
alan işçilerin çalışma süreleri ile ilgili hatalı bilgi ve belge verdiğinin tespit edilmesi ve iş müfettişinin
yazılı talebi halinde hakkında hatalı bilgi verilen işçi sayısı da dikkate alınarak kısa çalışma ödeneği
durdurulur.
(3) Kısa çalışma başvurularında talebin uygunluğunun tespiti için Bakanlık tarafından
10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu kapsamında yapılan giderler İşsizlik Sigortası
Fonundan karşılanır. Bu kapsamdaki harcamalar için Bakanlık tarafından belirlenecek tutar her ayın
25’inde talep edilir. Talep edilen bu tutar, bildirimin yapıldığı ayın en geç son gününe kadar İşsizlik
Sigortası Fonundan, Bakanlığın bildireceği banka hesabına aktarılır. Bu madde kapsamında aktarılan
tutarlardan, herhangi bir sebeple Bakanlık hesabında fazla kalan miktarlar, bir sonraki ayda talep
edilecek miktardan düşülür. Bu maddede belirtilen tarihlerin hafta sonu tatili veya resmi tatil gününe
denk gelmesi halinde takip eden ilk iş günü işlemler gerçekleştirilir. Ödeme işlemi gerçekleştikten
sonra giderlere ilişkin bilgi ve belgelerin birer nüshası İşsizlik Sigortası Fonuna gönderilir.
Kısa çalışma ödeneğinin kesilmesi
MADDE 9 – (1) Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir
sebeple silâhaltına alınması, herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması
hallerinde veya geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine
konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir.
İşverenin kayıt tutma zorunluluğu
MADDE 10 – (1) Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve
istenilmesi halinde ibraz etmek zorundadır.
Kısa çalışmanın erken sona ermesi
MADDE 11 – (1) İşveren, ilan ettiği süreden önce normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde
durumu; Kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı (Değişik ibare:RG-9/11/2018-30590) işçi
sendikasına ve işçilere altı işgünü önce yazılı olarak bildirmek zorundadır. Bildirimde belirtilen tarih
itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler hakkında 7 nci
maddenin (Değişik ibare:RG-9/11/2018-30590) 11 inci fıkrasına göre işlem yapılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 12 – (1) 13/1/2009 tarihli ve 27109 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kısa Çalışma ve Kısa
Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 14 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini (Değişik ibare:RG-9/11/2018-30590) Aile, Çalışma ve
Sosyal Hizmetler Bakanı yürütür.
Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin
Tarihi Sayısı
30/4/2011 27920
Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî
Gazetelerin
Tarihi Sayısı
1. 9/11/2018 30590
___
(1) 9/11/2018 tarihli ve 30590 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklik ile Yönetmeliğin
üçüncü bölüm başlığı ‘Kısa Çalışma Ödeneği’ iken Yönetmelikte işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) 9/11/2018 tarihli ve 30590 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklik ile bu Yönetmeliğin 7
nci maddesinin 3 üncü fıkrasından sonra gelmek üzere 4 üncü fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna
göre teselsül ettirilmiştir.
